Francuski/Znaki diakrytyczne

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.

Znaki diakrytyczne, pot. akcent(y) w języku francuskim podzielić można na kilka różnych grup. Wbrew pozorom, nie wiele mają wspólnego z położeniem akcentu w wyrazie.

Akcent w języku francuskim pada zawsze na ostatnią sylabę, np. maison (dom) – [mezĄ], chemise (koszula) – [szemIz]. Należy także pamiętać o tym, iż wyrazy we francuskim akcentuje się słabo w przeciwieństwie do wielu innych języków romańskich. Trzeba też pamiętać, że nie akcentuje się końcowego ' e ' nieakcentowanego (bez żadnej kreski nad), którego się nie czyta np.: quatre (cztery) – [kAtr].


Accent aigu – Akut (akcent ostry)[edytuj]

Akcent ostry przypomina polską kreskę, różnica polega na tym, że jest bliższa pionu niż akcent ostry i nieco przesunięta na prawo od środka znaku.

W języku francuskim, accent aigu występuje wyłącznie nad samogłoską ' e ' ( é ) i reprezentuje dźwięk mieszczący się pomiędzy ' e ' a ' i ', oznacza się /e/ np.: fermé, vérité.


Accent grave – Gravis (akcent słaby)[edytuj]

à i ù[edytuj]

W przypadku à i ù accent grave, używa się w celu odróżnienia od siebie dwóch często występujących wyrazów, np.

bez akcentu z
a (3 os. l.p. czasownika avoir - mieć) à (w, na, do itp.)
la (rodzajnik określony rodzaju żeńskiego) là (tam)
ou (lub, albo) où (gdzie)

è[edytuj]

' è ', podobnie jak ' é ' zmienia sposób wymowy. ' è ' czyta się zawsze jak polskie ' e ', oznaczenie /ɛ/ np.: très, psychè.


Accent circonflexe – Cyrkumfleks (akcent przeciągły)[edytuj]

â, ê, î, ô, û[edytuj]

Znak diaktryczny cyrkumfleks ( ˆ ) pełni kilka funkcji:

  • odróżnia wyrazy wyglądające podobnie i w wymowie brzmiące identycznie (homonimy)
bez akcentu z
sur (na) sûr (pewny)
du (rodzajnik cząstkowy de + le) dû (forma przeszła czasownika devoir)
  • wskazuje na przedłużenie wymowy samogłosek np.: grâce, extrême, fantôme
  • informuje o usunięciu litery ze starej pisowni francuskiej: âge (aage), forêt (forest)


Cédille – Cedylla[edytuj]

Cédille ( ¸ ) to znak diakrytyczny podobny do polskiego ogonka. Pojawia się jedynie pod spółgłoską ' c ' : ' ç '. Wymawia się go jak polskie ' s ' np.: garçon.


Accent tréma – Diereza[edytuj]

Diereza (tréma) to dwie kropki nad drugą z sąsiednich samogłosek, oznaczające, że te samogłoski należy wymawiać oddzielnie np.: maïs, canoë.